راههای تبیین مجملات قرآنی از نگاه اصولیان و قرآن‌پژوهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی

2 دانشگاه علوم اسلامی رضوی

3 دانشگاه علوم اسلامى رضوى

چکیده

از مباحث مطرح در دانش اصول و علوم قرآن «مُجمَل و مُبیَّن» است که نشان می‌دهد برخی خطابات قرآنی نیازمند بیانی هستند تا مقصود الهی را با تمام ابعاد و جوانب بازگویند؛ از این رو راههایی جهت تبیین این مجملات بیان شده است. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی در پی بازکاوی و تحلیل راهکارهای تبیین مجملات قرآنی در دانش اصول و علوم قرآن است. بررسی کتابهای اصولی، نشان می‌دهد که دانش اصول نزد پیشینیان در این موضوع پربارتر عمل کرده و مبحثی با عنوان بیان در آثار اصولی حضور داشته که میان مبین با مجمل پیوند برقرار می‌ساخته و امروزه کمرنگ شده است. در آثار اصولی توجه بر راههای بیان معطوف به نفس آیات و اقوال و افعال پیامبر (ص) بوده است، اما در آثار قرآن پژوهی این دایره توسعه پیدا کرده و بر قرائن گوناگونی در تبیین مجملات قرآنی تکیه میشود و تطبیقات فراوان قرآنی در آنها وجود دارد. تعامل مباحث علوم قرآن و علم اصول، موجب رشد و پختگی و کارآیی هر یک از آن دو میگردد. لازم است بحث مجمل و مبین بازطراحی جدیدی شود و به «اجمال و بیان» تغییر یابد و در محورهای اجمال مفهومی، اجمال مصداقی و اجمال در مقام عمل تنظیم شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Ways to explain Qur'anic phrases from the perspective of Principles of jurisprudence scholars and Qur'anic scholars

نویسندگان [English]

  • HASAN Kharaghani 1
  • mahmod marvian 2
  • hamze ghavidel 3
1 Razavi University of Islamic Sciences
2 univercity
3 Razavi University of Islamic Sciences
چکیده [English]

از مباحث مطرح در دانش اصول و علوم قرآن «مُجمَل و مُبیَّن» است که نشان می دهد برخی از خطابات قرآنی نیازمند بیانی هستند تا مقصود الهی را با تمام ابعاد و جوانب بازگویند؛ از این رو راه‌هایی جهت تبیین این مجملات بیان شده است. این مقاله در پی بازکاوی و تحلیل راهکارهای تبیین مجملات قرآنی در دانش اصول و علوم قرآن است. بررسی کتابهای اصولی از گذشته تا حال، نشان می دهد که دانش اصول نزد پیشینیان در این موضوع پربارتر عمل کرده و مبحثی با عنوان بیان در آثار اصولی حضور داشته که میان مبین با مجمل پیوند برقرار می ساخته و امروزه حذف شده است. در آثار اصولی توجه بر راه‌های بیان معطوف به نفس آیات و اقوال و افعال پیامبر (ص) بوده است، اما در آثار قرآن پژوهی این دایره توسعه پیدا کرده و بر قرائن گوناگونی در تبیین مجملات قرآنی تکیه می‌شود و تطبیقات فراوان قرآنی در آنها وجود دارد. تعامل مباحث علوم قرآن و علم اصول، موجب رشد و پختگی و کارآیی هر یک از آن دو می-گردد. لازم است بحث مجمل و مبین بازطراحی جدیدی شود و به «اجمال و بیان» تغییر یابد. همینطور در دو محور اجمال در مقام دلالت و اجمال در مقام عمل تنطیم شود.

کلیدواژه‌ها [English]

  • علوم قرآن
  • علم اصول
  • مجمل
  • مبین
  • بیان
  • قرائن لفظی و معنوی