بررسی آسیب تقلید در اعتقادات دینی از منظر قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار

2 دانشجوی دکتری

چکیده

روایت تاریخ از زندگی اجتماعی بشر، حاکی از آن است که در همۀ اجتماعات انسانی، گروهی به سبب توانمندی‌های اقتصادی، مذهبی و یا سیاسی، نخبه تلقی شده و رهبری دیگران را به دست گرفته‌اند که در این میان، نقش عالمان و اندیشمندان مذهبی در جهت‌گیری دینی عوام حائز اهمیت و بی‌بدیل است. قرآن کریم نیز با پذیرش این واقعیت خارجی، با ذکر نمونه‌های متعدد، آن را آسیب‌شناسی کرده و با دعوت‌های مکرر به خردورزی، سعی در کاهش فاصلۀ فکری طبقات اجتماعی داشته است. از منظر قرآن، پیروی از نخبگان دینی در پیشگاه الهی رفع تکلیف نکرده و همۀ افراد در قبال مواضع دینی که اتخاذ می‌کنند، مسئول هستند. از این رو، همگان مکرراً به تعقل و تدبر در نصوص وحیانی دعوت شده‌اند تا افزون بر آگاهی همگانی از مفاهیم دینی، کتاب آسمانی معیاری برای تشخیص سره از ناسره در دعاوی نخبگان قرارگیرد. بنابراین در منطق قرآن، وابستگی فکری عوام جامعه به نخبگان، امری مذموم است و همگان موظف‌اند با افزایش آگاهی و تعقل در براهین دینیِ ارائه‌شده از سوی رهبران اجتماع، مسیر حق را پیدا نموده و با دیده‌ای باز از نخبگان صالح پیروی نمایند تا به سعادت ابدی دست یابند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Examination of Taqlid Pathology in the Religious Beliefs from the View of the Holy Quran

نویسندگان [English]

  • Amir Ahmad Nejad 1
  • Zahra Kalbasi 2
1 Assistant professor at University of Isfahan
2 A PhD student of the Quran Sciences & Hadith
چکیده [English]

The narrative of history of human social life indicates that in all human communities, a group with the economic, religious and political skills is believed that they are elite and they guide the other people. The role of the religious scholars and intellects in the orientation of common people are important and unique. The holy Quran also with welcoming this outward reality with mentioning different samples has pathologized it and has tried to reduce the social thought gap by the repeated request for thinking. From the view of the Quran, following religious elites does not cause to eliminate responsibility in the presence and watching of God and all people are responsible for their adopted religious approach (acts). For this, all people repeatedly have been invited to rationality and thinking over the revelation texts, beside the consciousness of the religious concepts, the divine book is the criterion for recognizing truth from untruth in the elites' claims. In the Quran reasoning, intellectual dependence of the common people on the elites is fault and disagreeable and it is the duty of all people to advance their consciousness and rationality in the religious proofs being presented by the community leaders in order to set themselves on the right path and follow the pious elites consciously to the eternal welfare.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Taqlid pathology
  • The religious beliefs
  • Obedience
  • Rationality
  • Elites