بررسی گرایش فلسفی ابن‌سینا در تفسیر سورۀ اخلاص (توحید)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری

2 استادیار

3 استاد

4 دانشیار

چکیده

ابن‌سینا سورۀ مبارکۀ اخلاص را که به توحید هم شهرت دارد، با استفاده از مفاهیم و اصطلاحات رایج در فلسفه و با تکیه بر قواعد فلسفی و به روش دقیق برهانی تفسیر کرده است. او به این سوره که محور بحث آن خداشناسی و توحید است نگاهی فیلسوفانه دارد. او نه‌تنها بین آیات این سوره که بالاتر از آن حتی در بین کلمات به کاررفته در آن نظم و ترتّب عقلی می‌بیند و دلیل هر مطلبی را در ماقبل آن جستجو می‌کند. او در متن تفسیری خود همۀ تلاش خود را صرف می‌کند تا با استمداد از اصولی که در نظام هستی‌شناسی خود به آن دست یافته است، این نظام دقیق عقلی بین کلمات و آیات را آشکار سازد.
ما در این مقاله به تحلیل روش تفسیر ابن‌سینا از سورۀ اخلاص و قواعد عقلی که او در معرفی ذات حق و شناخت او بهره گرفته است، می‌پردازیم و ضمن آن، کارآمدی گرایش فلسفی در تبیین مقاصد این سوره را مورد ارزیابی قرار داده، به محوری بودن آیۀ اول سورۀ اخلاص در معرفی خدای تعالی توجه داده و به همسویی که بین عقل و شرع در آیات این سوره وجود دارد، پی می‌بریم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Review of Ibn Sina's Philosophical Tendency on the Interpretation of Surah al-Ikhlās (al-Tawhid)

نویسندگان [English]

  • Abolqasem Khoshhal 1
  • Alireza Najafzadeh Torbati 2
  • Hasan Naghizadeh 3
  • Sayyed Hasan Sayyed Mousavi 4
1 PhD student at Islamic Thought Teacher Training
2 Assistant professor at Ferdowsi University
3 Full professor at Ferdowsi University
4 Associate professor at Ferdowsi University
چکیده [English]

Ibn Sina has interpreted Surah Al-Mobarakah Al-Ikhlas, which is also known as al-Tawhid, by using of the current concepts and phrases in philosophy and by Relying on the philosophical rules and the discursive precise method. He has a philosophical look at this surah, which its axis of discussion is the theology and monotheism. He sees rational order not only among the verses of this surah, but also higher of this, among the words used in it and searches for the proof of any matter against the previous word. He uses all his efforts in his interpretive text to reveal the rational precise system between the words and verses by getting help from the principles which he has achieved in his ontological system. In this article, we analyze the Avicenna's interpretative method from the surah Al-Ikhlas and the rational rules which he has used in introducing and Understanding the God's essence, in addition, we evaluate the effectiveness of the philosophical tendency in explaining the purposes of this sura, and attend to the centrality of the first verse of surah Al-Ikhlas in introducing the God of excellence, and find out to which correspondence is between the wisdom and the religion in this surah.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ibn Sina
  • Hu
  • Allah
  • Ilah
  • Ahad
  • Wajib al-Wujud
  • Surah al-Ikhlas