بازخوانی پدیدة اختلاف قرائات از نگاه نصر حامد ابوزید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه فردوسی

2 دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث

چکیده

دکتر نصر حامد ابوزید از دگراندیشان دینی است که در زمینة مسائل علوم قرآنی، از جمله پدیدة اختلاف قرائات، دیدگاه‌هایی بعضاً متفاوت از آرای پیشینیان عرضه کرده است. این مقاله بر آن است تا با بهره‌گیری از روش کتابخانه‌ای و اَسنادی و با نگاهی تحلیلی سیر قرائت‌پژوهی ابوزید را مرور کرده و برخی چالش‌های موجود در آن را به نقد و ارزیابی بنشیند. وی اختلاف قرائات را در پیوند با سرشتِ الفاظ قرآن مورد مطالعه قرار داده، توجیه عقلی اختلافات قرائات را در دیدگاه اشاعره مبنی بر حدوث و قِدم قرآن و توجیه نقلی آن را در احرف سبعه می‌جوید و ضمن اعتقاد به جواز قرائت به معنا، تثبیت قرائات را ناشی از دخالت تعصب قُرشی می‌داند. دیدگاه‌های وی به دلیل تعارضات درون‌مجموعی و برون‌مجموعی مخدوش و گاهی نیز برگرفته از آرای مستشرقان است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

ReReading the Phenomenon of the Variants of the Recitations (Qirá’át) from the View of Nasr Abu Zayd

نویسندگان [English]

  • Murteza Irvani Nadjafi 1
  • Fatimeh Rezadad 2
1 Professor at Ferdowsi University
2 A PhD student of the Quran sciences and Hadith
چکیده [English]

Dr. Nasr Hamid Abu Zayd who is one of the religious heresies has presented opinions in the field of the issues of the science of the Quran (such as the variants of the recitations - qirá’át) which are partly different from the antecedents’ opinions. This paper attempts to use the library and documentary method and with an analytic look to review the manner of the Abu Zayd’s research in qirá’át and criticizes and evaluates some of its challenges. He has studied the variants of the recitations (qirá’át) with the association with the essence of the Quran terms and investigates the intellect (aql) reasoning of the variants of the recitations (qirá’át) from the view of Ashā`irah based on the Quran being created or eternal and narration (naql) reasoning in Seven Ahruf (Readings) and meanwhile authorizing the recitations to the meanings, he believed that the fixation of the recitations originated from the dogmatism of Quraysh. Because of the inner contradictory reasons and outer contrasting reasons, his opinions are vitiated and partly adopted from the opinions of the orientalists.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Quran
  • The variants of the recitations (qirá’át)
  • Nasr Abu Zayd
  • Seven Ahruf (readings)