بررسی مبانی و اندیشه‌های قرآنی و تفسیری محمدامین استرآبادی و نقد آن‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه مازندران

2 دانشگاه تهران

چکیده

محمدامین استرآبادی یکی از علمای مشهور امامیه در قرن یازدهم هجری است. محمدامین تعالیم خود را در کتابی با عنوان الفوائد المدنیه تدوین کرده که در میان آثار او، اثری شاخص است. او مبانی و اندیشه‌های قرآنی و تفسیری خاصی دارد که این مقاله آن‌ها را با روش توصیفی ـ تحلیلی، مورد شناسایی و نقد و بررسی قرار داد و به نتایج زیر رسید:
استرآبادی تمسک به روایات معصومانM را تنها راه رسیدن به صلاح می‌داند. او مخاطب اصلی قرآن را معصومانM دانسته و هر گونه تفسیری را از غیر آنان، تفسیر به رأی می‌شمارد و حجیت ظواهر قرآن در احکام نظری را منکر است. وی همچنین معتقد است که اجماع و عقل، شایستۀ احتجاج و استناد نیستند و قرآن را جامع همۀ علوم دانسته و تحریف قرآن را نیز محتمل می‌شمارد.
بر این عقاید، نقدهای جدی وارد است که عبارت‌اند از: راه رسیدن به فلاح و رستگاری، تمسک به قرآن و عترت (ثقلین) در کنار یکدیگر است. اختصاص فهم و درک قرآن به امامان هم با معجزه بودن و تحدی قرآن منافات دارد. گرچه درک عمیق و دقیق قرآن، اختصاص به ائمه دارد، ولی دلیلی بر امتناع مطلق فهم آن توسط غیر معصوم نیست. ظهور نداشتنِ ظواهر قرآن، در تضاد با آیات دعوت‌کننده به تدبر و تعقل است. تفسیر قرآن بر اساس ضوابط و شرایط، امری ممکن و ضروری است و تفسیر به رأی محسوب نمی‌شود. جامعیت قرآن به معنای جامعیت تامّ نیست؛ بلکه جامعیت در دین و هدایت است. قرآن به دلیل آیۀ حفظ و عدم سرایت باطل به آن، هرگز تحریف لفظی نشده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Examination of the Exegetical and Quranic Principles of Muhammad Amin Astarabadi and the Critique of Them

نویسندگان [English]

  • Muhammad Sharifi 1
  • Ghasem Faez 2
1 Assistant professor at University of Mazandaran
2 Associate professor at University of Tehran
چکیده [English]

Muhammad Amin Astarabadi is one of the famous scholar of Imamiyyah in 11th A. H. Muhammad Amin has codified his teachings in a book titled “al_Fawa'id al_Madaniyya” which is a prominent work among his works. He has special principles and specific Quranic and Exegetical thoughts. This note has investigated and identified and criticized them with analytic- descriptive method and has achieved the below results: Astarabadi believes that the only way to achieve well-being is employing (resort to) the hadiths of the Infallibles (Ma'sūmūn). He believes that the main addressee of the holy Quran is the Infallibles and he thinks every exegesis of the holy Quran except the exegeses of the Infallibles is Tafsīr bi-Ra'y (the commentator accepts and believes the certainty of opinions and attitudes as incredible presuppositions then he interprets the Quran according to his own desire to prove them) and negates the apparent s meaning of the Quran verses (hujjiyat al_zawahir) in the theoretical ordinance He also believes that ijmae (consensus) and aql (intellect) are not appropriate. for being used as reasons and proofs. Astarabadi believes that the Quran includes all knowledge and also the distortion (tahrif) in the Qur'an is possible. There are serious critiques about these beliefs which are: achieving salvation and well-being of man is resorting to the holy Quran and the Infallibles (Thaqalayn literally meaning: holding the Quran and two weighty things) together. The assignment of the comprehension and understanding of the holy Quran to Shia imams has in opposition with being the holy Quran a miracle and the challenge of the noble Quran. Although, the profound and careful understanding of the Quran assigns to Imams but there is no proof for the negation of its absolute perception by non-Infallibles. The apparent meaning of the Quran verses which are not authentic is in contradiction with the verses encouraging thinking and contemplation. The exegesis of the holy Quran according to the criteria and conditions is possible and necessary and it is not considered Tafsīr bi-Ra'y (the commentator accepts and believes the certainty of opinions and attitudes as incredible presuppositions then he interprets the Quran according to his own desire to prove them). The comprehensiveness of the noble Quran does not mean the absolute comprehensiveness but it means the comprehensiveness in the religion and guidance. Because of the verse which states that holy Quran protected from any alteration and distortion and no-entrance of batil (falsehood), the holy Quran has never been distorted verbally.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Muhammad Amin Astarabadi
  • The Quranic principles
  • The exegetical and Quranic principles