A Narrative Approach to the Types of Apparent Significations in the Quran

Document Type : Original

Authors

1 Corresponding author, Assistant Professor, Department of Theology, Faculty of Humanities, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran.

2 Professor, Department of the Quranic Studies, Research Institute of Hawzeh and University, Qom, Iran.

Abstract

One of the foundational topics in understanding and interpreting the Quran is identifying and differentiating the various types of significations present in the Divine speech. Clarifying the Quranic significations can serve as a criterion for evaluating and measuring interpretative readings and can prevent subjective and arbitrary exegeses. Despite the importance of this matter, the types of the Quran’s meanings have not yet been studied in a detailed and independent manner. Moreover, attributing any type of signification to the Holy Quran requires a valid proof. Therefore, this study adopts an analytical-descriptive approach to examine Qur’anic significations, relying on the narrations of the Infallibles (pbut) as the most important source for understanding the Qur’an. Given the scope of the discussion, the research is limited to apparent significations. According to the findings of the research, the apparent meanings of the Quran fall into three general categories: explicit significations (Maḍlūl-e manṭūqī), narrower implicative significations (Maḍlūl-e eltezāmī akhaṣṣ), and broader implicative significations (Maḍlūl-e eltezāmī a'amm). Under these categories, various types such as literal, metaphorical, allusive, ambiguous, implied, anticipatory, critical or censuring, inferential, assertive/confirmative, and others are classified. This study explains these categories and provides narrational examples for each.

Keywords

Main Subjects

References

  1. فهرست منابع
  2. ابن‌ابی‌الحدید، عبدالحمید. (1404ق). شرح نهج البلاغة، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‏.
  3. ابن‌درید، محمد بن حسن. (1987م). جمهرة اللغة. بیروت: دار العلم للملایین‏.
  4. ابن‌سلیمان،‏ مقاتل. (1423ق). تفسیر مقاتل بن سلیمان‏، (تحقیق عبدالله محمود شحاته). بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏.
  5. ابن‏عادل، عمر بن على‏. (1419ق). اللباب فى علوم الکتاب‏. بیروت: دار الکتب العلمیه.
  6. ابن‏عاشور، محمد طاهر. (1420ق). التحریر و التنویر. بیروت: مؤسسة التاریخ العربی‏.
  7. ابن‏قتیبه، عبدالله بن مسلم‏. (1411ق). تفسیر غریب القرآن. بیروت: مکتبة الهلال‏.
  8. ابن‌منظور، محمد بن مکرم‏. (1414ق). لسان العرب‏. بیروت: دار صادر.
  9. ابوحیان، محمد بن یوسف‏. (1420ق). البحر المحیط فى التفسیر. بیروت: دار الفکر.
  10. ازهری، محمد بن احمد. (1421ق). تهذیب اللغة. بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏.
  11. انوری، حسن. (1381ش). فرهنگ بزرگ سخن. تهران: سخن.
  12. بابایی، علی‌اکبر. (1399ش). علوم قرآنی4 (دلالت‌های قرآن کریم). قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  13. بابایی، علی‌اکبر. (1394ش). قواعد تفسیر قرآن. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  14. بابایی، علی‌اکبر؛ عزیزی‌کیا، غلامعلی؛ روحانی‌راد، مجتبی؛ رجبی، محمود. (1379ش). روش‌شناسی تفسیر قرآن. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  15. بحرانى، سید هاشم بن سلیمان‏. (1374ش). البرهان فی تفسیر القرآن. قم: مؤسسۀ بعثه‏.
  16. بدرى، تحسین‏. (1428ق). معجم مفردات أصول الفقه المقارن‏. تهران: المشرق للثقافة و النشر.
  17. برقى، احمد بن محمد. (1371ق). المحاسن‏. قم: دار الکتب الإسلامیه.
  18. بروجردى، حسین‏. (1421ق). لمحات الأصول‏. قم: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره).
  19. بیضاوى، عبدالله بن عمر. (1418ق). أنوار التنزیل و أسرار التأویل. بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏.
  20. تنکابنى، محمد. (1385ق). إیضاح الفرائد. تهران: الاسلامیه.
  21. تهانوی، محمداعلی بن علی. (1996م). موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم. بیروت: مکتبة لبنان ناشرون.
  22. ثقفى، ابراهیم بن محمد. (1410ق). الغارات. قم: دار الکتاب الإسلامی.
  23. جرجانى، عبدالقاهر بن عبدالرحمن‏. (1430ق). درج الدرر فى تفسیر القرآن العظیم‏. عمان: دار الفکر.
  24. جوهرى، اسماعیل بن حماد. (1407ق). الصحاح‏. بیروت: دار العلم للملایین‏.
  25. حر عاملى، محمد بن حسن‏. (1409ق). وسائل الشیعة. قم: مؤسسة آل البیت(ع)‏.
  26. حلی، حسن بن یوسف. (1363ش). الجوهر النضید. بی‌جا: بیدار.
  27. حموش، مکى بن ابی‌طالب. (1423ق). مشکل إعراب القرآن‏. بیروت: دار الیمامه.
  28. خازن، على بن محمد. (1415ق). لباب التأویل فی معانی التنزیل‏. بیروت: دار الکتب العلمیه.
  29. خرقانی، حسن. (1399ش). علوم بلاغی و زیبایی‌شناختی قرآن 1. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  30. خزاز، على بن محمد. (1401ق). کفایة الأثر فی النصّ على الأئمة الإثنی عشر. قم: بیدار.
  31. خزرجى، احمد بن عبدالصمد. (1429ق). تفسیر الخزرجى المسمى نفس الصباح فى غریب القرآن و ناسخه و منسوخه‏. بیروت: دار الکتب العلمیه.
  32. خمینى، سید روح‌الله‏. (1376ش). جواهر الأصول. تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره).
  33. زحیلى، وهبه‏. (1411ق). التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج‏. دمشق: دار الفکر.
  34. زرکشى، محمد بن بهادر. (1410ق). البرهان فى علوم القرآن‏. بیروت: دار المعرفه.
  35. زمخشرى، محمود بن عمر. (1407ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. بیروت: دار الکتاب العربی‏.
  36. زمخشرى، محمود بن عمر. (1386ش). مقدمة الأدب‏. تهران: مؤسسۀ مطالعات اسلامی دانشگاه تهران‏.
  37. سبحانی، جعفر. (1390ش). الموجز فی أصول الفقه. مشهد: ولایت.
  38. سبحانى، جعفر. (1414ق). المحصول فى علم الأصول‏. قم: مؤسسۀ امام صادق(ع).
  39. سعیدی روشن، محمدباقر. (1402ش). معناشناسی قرآن؛ روش‌ها و نظریه‌ها. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  40. سکاکی، یوسف بن ابی‌بکر. (1420ق). مفتاح العلوم. بیروت: دار الکتب العلمیه.
  41. سمرقندى، نصر بن محمد. (1416ق). تفسیر السمرقندى المسمى بحر العلوم‏. بیروت: دار الفکر.
  42. سیوطى، عبدالرحمن بن ابى‏بکر. (1421ق). الإتقان فی علوم القرآن‏. بیروت: دار الکتاب العربی‏.
  43. سیوطى، عبدالرحمن بن ابى‏بکر. (بی‌تا). معترک الأقران فى إعجاز القرآن‏. بیروت: دار الفکر العربی‏.
  44. صابونى، محمدعلى‏. (1421ق). صفوة التفاسیر. بیروت: دار الفکر.
  45. صافى، لطف‌الله. (1428ق). بیان الأصول. قم: مکتب المرجع الدینى آیة الله العظمى الشیخ لطف‌الله الصافى الگلپایگانى.
  46. صدر، محمدباقر. (1431ق). دروس فی علم الأصول. قم: دار الصدر.
  47. صدوق، محمد بن على‏. (1398ق). التوحید، (تحقیق هاشم‏ حسینى). قم: جامعۀ مدرسین‏ حوزۀ علمیۀ قم.
  48. صدوق، محمد بن على‏. (1362ش). الخصال‏، (تصحیح على‌اکبر غفارى). قم: جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم‏.
  49. صدوق، محمد بن على‏. (1385ش). علل الشرائع‏. قم: کتابفروشى داورى‏.
  50. صدوق، محمد بن على. (1378ق). عیون أخبار الرضا، (تحقیق مهدی لاجوردى). تهران: نشر جهان‏.
  51. صدوق، محمد بن على‏. (1403ق). معانی الأخبار. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  52. صدوق، محمد بن على‏. (1413ق). من لا یحضره الفقیه‏، (تحقیق على‌اکبر غفاری). قم: دفتر انتشارات اسلامى‏.
  53. صغیر، محمدحسین علی. (1420ق). أصول البیان العربی فی ضوء القرآن الکریم. بیروت: دار المؤرخ العربی.
  54. صفوی، کورش. (1391ش). آشنایی با معنی‌شناسی. تهران: پژواک کیوان.
  55. صفوی، کورش. (1379ش). درآمدی بر معنی‌شناسی. تهران: حوزۀ هنری.
  56. صنقور، محمد. (1428ق). المعجم الأصولى‏. قم: منشورات الطیار.
  57. ضیاءالدین، سیده بتول؛ نقی‌زاده، حسن؛ خرقانی، حسن؛ نوروزی، مرتضی. (1398ش). «روش‌شناسی و اعتبارسنجی برداشت مبتنی بر دلالت اشاره از قرآن کریم». آموزه‌های قرآنی، 16(29)، 87-114. https://doi.org/10.30513/qd.2019.173
  58. طارمى، جواد. (1306ق). الحاشیة على قوانین الأصول‏. تهران: ابراهیم باسمچى‏.
  59. طباطبایى، سید محمدحسین‏. (1390ق). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: مؤسسة الأعلمی‏.
  60. طبرسى، احمد بن على‏. (1403ق). الاحتجاج على أهل اللجاج. مشهد: نشر مرتضى‏.
  61. طبرسى، فضل بن حسن‏. (1372ش). مجمع البیان فی تفسیر القرآن‏. تهران: ناصرخسرو.
  62. طوسی، محمد بن حسن. (1407ق). تهذیب الأحکام. تهران: دار الکتب الإسلامیه.
  63. عثمان، محمود حامد. (1423ق). القاموس المبین فى اصطلاحات الأصولیین‏. ریاض: دار الزاحم‏.
  64. عسکری، حسن ‌بن ‌على(ع). (1409ق). التفسیر المنسوب إلى الإمام الحسن العسکری. قم: مدرسة الإمام المهدی(عج).
  65. عک، خالد عبدالرحمن. (1428ق). أصول التفسیر و قواعده. بیروت: دار النفائس.
  66. عیاشى، محمد بن مسعود. (1380ق). تفسیر العیّاشی‏. تهران: المطبعة العلمیه.
  67. فراهیدى، خلیل بن احمد. (1409ق). کتاب العین‏. قم: نشر هجرت‏.
  68. فیض کاشانى، محمد. (1415ق). تفسیر الصافی. تهران: مکتبة الصدر.
  69. قمى، على بن ابراهیم. (1404ق). تفسیر القمی، (تصحیح طیّب‏ موسوى جزائرى). قم: دار الکتاب‏.
  70. کلینى، محمد بن یعقوب‏. (1407ق). الکافی. تهران: دار الکتب الإسلامیه.
  71. مازندرانى، محمدصالح. (1382ق). شرح الکافی: الأصول و الروضة. تهران: المکتبة الإسلامیه.
  72. مجلسى، محمدباقر. (1403ق). ‏بحار الأنوار. بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏.
  73. محمدى، على. (1385ش). شرح کفایة الأصول‏. قم: الامام الحسن بن على(ع).
  74. مراغی، احمد مصطفی. (1422ق). علوم البلاغة، الـبیان و المعانی و البدیع. بیروت: دار الکتب العلمیه.
  75. مرکز اطلاعات و مدارک اسلامى‏. (1389ش). فرهنگ‌نامۀ اصول فقه‏. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامى.
  76. مرکز فرهنگ و معارف قرآن‏. (1382ش). دایرة‌المعارف قرآن کریم‏. قم: بوستان کتاب.
  77. مشکینى، على‏. (1374ش). اصطلاحات الأصول و معظم أبحاثها. قم: الهادى‏.
  78. مطلوب، احمد. (2000م). معجم المصطلحات البلاغیة و تطورها. بیروت: مکتبة لبنان ناشرون‌.
  79. مظفر، محمدرضا. (1392ش). أصول الفقه، (تحقیق عباس‌علی زارعی سبزواری). قم: بوستان کتاب.
  80. مظفر، محمدرضا. (1366ش). المنطق. قم: اسماعیلیان.
  81. معرفت، محمدهادى‏. (1410ق). التمهید فی علوم القرآن‏. قم: حوزۀ علمیۀ قم.
  82. معین، محمد. (1371ش). فرهنگ فارسی. تهران: امیرکبیر.
  83. مغنیه، محمدجواد. (1424ق). التفسیر الکاشف‏. قم: دار الکتاب الإسلامی.
  84. مفید، محمد بن محمد. (1413ق). الاختصاص‏، (تحقیق علی‌اکبر غفاری و محمود محرمی زرندی). قم: المؤتمر العالمى لألفیة الشیخ المفید.
  85. مکى عاملى، حسین یوسف. (1391ق). قواعد استنباط الأحکام‏. قم: بی‌نا.
  86. مؤسسۀ دائرة‌المعارف فقه اسلامی. (1384ش). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، (زیر نظر محمود هاشمی شاهرودی). قم: مؤسسۀ دائرة‌المعارف فقه اسلامی.
  87. میدانی، عبدالرحمن بن حسن. (1416ق). البلاغة العربیة. دمشق: دار القلم.
  88. میرزاى قمى، ابوالقاسم. (1378ق). قوانین الأصول‏. تهران: مکتبة العلمیة الإسلامیه‏.
  89. نعمانی، محمد بن ابراهیم‏. (1397ق). الغیبة، (تصحیح على‌اکبر غفارى). تهران: نشر صدوق‏.
  90. نهاوندی، محمد. (1386ش). نفحات الرحمن فى تفسیر القرآن‏. قم: مؤسسة البعثة.
  91. نیشابورى، محمود بن ابوالحسن‏. (1415ق). إیجاز البیان عن معانی القرآن‏. بیروت: دار الغرب الإسلامی‏.
  92. هلال، هیثم‏. (1424ق). معجم مصطلح الأصول‏. بیروت: دار الجیل.

Files

Share

How to cite

Statistics