The Prophetic Daʿwah Discourse in Sūrah Hūd

Document Type : Review

Authors

1 Corresponding Author, Professor, Department of Qurʾānic and Ḥadīth Sciences, Razavi University of Islamic Sciences, Mashhad, Iran.

2 MA Graduate in Qurʾānic and Ḥadīth Sciences, Razavi University of Islamic Sciences, Mashhad, Iran.

Abstract

The propagator of faith shoulders a momentous responsibility, treading a path first paved by the divinely commissioned prophets, who expended their utmost efforts in guiding and reforming humanity. Understanding their daʿwah (Arabic: دعوة) discourse is, therefore, an indispensable necessity for contemporary religious preachers. This study, adopting a descriptive-analytical approach, explores the prophetic discourse of daʿwah in Sūrah Hūd, which presents a structured framework outlining the methodology of prophetic invitation. The findings indicate that the prophets mentioned in Sūrah Hūd consistently called their people towards monotheism and devotion to God, urging them to abandon corruption and sin while addressing their social and economic concerns. In this endeavor, they employed a variety of persuasive techniques, including warning (Arabic: إنذار, Romanized: indhār), recounting admonitory narratives, perseverance (Arabic: صبر, Romanized: ṣabr), refusal of material compensation, and fostering fraternity and compassion. Given that most people reacted antagonistically towards the prophetic discourse, a significant section of this study examines the obstacles that led nations to reject divine guidance. These impediments include blind imitation of ancestors, accusations against prophets, arrogance, intellectual stagnation, and submission to the ruling elite. The prophets, however, systematically countered these barriers with strategic approaches aimed at dismantling societal resistance. The prophetic discourse of Sūrah Hūd, when analyzed comprehensively, offers applicable and adaptable insights for modern-day preachers and religious scholars, equipping them with timeless principles of daʿwah.

Keywords

Main Subjects


  1. قرآن کریم.
  2. ابن‌حنبل، احمد بن محمد. (1412ق). مسند حنبل. بیروت: دار الفکر.
  3. ابن‌عاشور، محمد بن طاهر. (2000م). التحریر و التنویر. بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
  4. ابن‌فارس، احمد. (1414ق). معجم مقاییس اللغه. قم: مکتب الإعلام الإسلامی.
  5. ابن‌منظور، محمد بن مکرم. (1414ق). لسان العرب. بیروت: دار صادر.
  6. اسماعیلی، جواد. (1388ش). صبر انبیاء. بی‌جا: سپهر آذین.
  7. اکبرنژاد، مهدی. (1383ش). گفتمان جدلی در قرآن. قم: انتشارات اسوه.
  8. الهی‌زاده، محمد‌حسین. (1394ش). درسنامۀ تدبّر در سیرۀ تمدن‌ساز انبیاء. مشهد: تدبر در قرآن و سیره.
  9. بازرگان، مهدی. (1374). آخرت و خدا هدف بعثت انبیا، کیان، (28)، ص46-61.
  10. جمعی از نویسندگان. (بی‌تا). فلسفۀ تعلیم و تربیت اسلامی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  11. جوادی آملی، عبدالله. (1376ش). تفسیر موضوعی قرآن کریم. قم: اسراء.
  12. جوادی آملی، عبدالله. (1395ش). تفسیر تسنیم. قم: اسراء.
  13. جوهری، اسماعیل بن حماد. (1407ق). الصحاح: تاج اللغه و صحاح العربیه. بیروت: دار العلم للملایین.
  14. حلی، حسن بن یوسف. (1415ق). مناهج الیقین فی أصول الدین. تهران: دار الأسوة.
  15. خراسانی، علی. (1382ش). امر به معروف و نهی از منکر. دائرة‌المعارف قرآن کریم. قم: بوستان کتاب.
  16. دژاکام، علی. (1381ش). گفتمان دینی در جهان متغیّر. جامعه‌شناسی، شمارۀ 15.
  17. دهخدا، علی‌اکبر. (1377ش). لغتنامه. تهران: دانشگاه تهران.
  18. راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412ق). المفردات فی غریب القرآن. بیروت: دار العلم.
  19. رضایی اصفهانی، محمدعلی. (1387ش). تفسیر قرآن مهر. قم: انتشارات پژوهش‌های تفسیر و علوم قرآن.
  20. رضوی، سید اسماعیل؛ قدمی، غلامرضا. (1382ش). استقامت. دائرة‌المعارف قرآن کریم. قم: بوستان کتاب.
  21. رهبر، محمدتقی. (1391ش). پژوهشی دربارۀ تبلیغ. قم: بوستان کتاب.
  22. ساروخانی، باقر. (1395ش). روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی: روش‌های کمی آمار. تهران: نشر دیدآور.
  23. سبحانی، جعفر. (بی‌تا). منشور جاوید. قم: مؤسسۀ امام صادق(ع).
  24. شحاته، عبدالله محمود. (1976م). أهداف کل سورة ومقاصدها فی القرآن الکریم. قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
  25. صادقى تهرانى، محمد. (1406ق). الفرقان فى تفسیر القرآن بالقرآن والسنة. قم: فرهنگ اسلامى.
  26. صعیدی، عبدالمتعال. (1992م). النظم الفنی فی القرآن. قاهره: مکتبة الآداب.
  27. طباطبایى، سید محمدحسین. (1390ق). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: مؤسسة الأعلمی.
  28. طبرسی، فضل بن حسن. (1372ش). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: ناصرخسرو.
  29. طوسی، محمد بن حسن. (1382ق). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
  30. طیب، عبدالحسین. (1378ش). أطیب البیان فی تفسیر القرآن. تهران: انتشارات اسلام.
  31. عباسی‌مقدم، مصطفی. (1379ش). اسوه‌های قرآنی و شیوه‌های تبلیغی آنان. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
  32. عزیزی، سید مجتبی؛ مطیعی، میثم. (1397ش). گونه‌شناسی اهانت به انبیاء؛ پژوهشی در قرآن کریم. تفسیر و زبان قرآن، 6(2)، 113-134.
  33. عضدانلو، حمید. (1398ش). گفتمان و جامعه. تهران: نشر نی.
  34. عموش، خلود. (1426ق). الخطاب القرآنی. اردن: عالم الکتب الحدیث.
  35. فخر رازى، محمد بن عمر. (1420ق). التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب). بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
  36. فراهیدی، خلیل بن احمد. (1410ق). العین. قم: هجرت.
  37. قانع، احمدعلی. (1379ش). علل انحطاط تمدنها از دیدگاه قرآن کریم. تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل.
  38. قدمی، غلامرضا. (1382ش). تبلیغ. دائرة‌المعارف قرآن کریم. قم: بوستان کتاب.
  39. قرائتی، محسن. (1378ش). قرآن و تبلیغ. تهران: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن.
  40. قرائتی، محسن. (1383ش). تفسیر نور. تهران: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن.
  41. قرشی، سید علی‌اکبر. (1371ش). قاموس قرآن. تهران، دار الکتب الاسلامیه.
  42. قطب، سیّد. (1412ق). فی ظلال القرآن. بیروت-قاهره: دار الشروق.
  43. قمى، على بن ابراهیم. (1363ش). تفسیر القمی. قم: دار الکتاب.
  44. محمدی ری‌شهری، محمد و همکاران. (1385ش). دانش‌نامۀ عقاید اسلامی. قم: دار الحدیث.
  45. محمدی ری‌شهری، محمد. (1391ش). تبلیغ در قرآن و حدیث، (ترجمۀ علی نصیری). قم: دار الحدیث.
  46. مصطفوی، حسن. (1360ش). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
  47. معرفت، محمدهادی. (1382ش). تاریخ قرآن. تهران: سمت.
  48. مکارم شیرازی ، ناصر و همکاران. (1373ش). پیام قرآن. قم: مطبوعاتی هدف.
  49. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران. (1374ش). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
  50. واسعی، علیرضا؛ دیّانی، محمد شمس‌الدین. (1386ش). درآمدی بر روش‌های تبلیغی ائمه(ع). قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  51. هاشمی رفسنجانی، اکبر. (1378ش). تفسیر راهنما. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.