The Extent of the Authoritativeness of the Source Intellect in the Exegesis of the Qur'an with Emphasis on the Interpretation of the Manahej al-Bayan

Document Type : Original Article

Author

Assistant professor at Shahid Bahonar University of Kerman

Abstract

There is disagreement among the defenders of ijtihad exegesis about the scope of the authority of reason in the exegesis of the Qur'an. For example, there is a difference between the commentators of the school of separation (Tafkik school) and their opponents in this regard. The school of separation refers to the epistemological system that insists on the separation of the Qur'an, argument and mysticism (scriptural, intellect and intuitive knowledge), and believes that these are three ways and sources of knowledge whose products have nothing to do with each other and the data of each of these knowledge sources should not be used to understand and interpret the data of the other two sources. In this article, we have explained the views of Ayatollah (Romanized: āyatollāh) Maleki Miyanaji in the exegesis (Tafsir) of Manahej al-Bayan, as one of the defenders of the school of separation (Tafkik school) in the field of the authority of the source intellect in the exegesis of revelation. First, the meaning of intellect and its types (source intellect and Mesbah intellect) became clear, and based on that, the ijtihad exegesis of the Qur'an was divided into three types: scripturalist, intellectualist and intuitionist, and considering that Mesbah intellect and intuition was specifically (particularly, particularization) out of the title of the article, so we continued the discussion on the extent of source intellect and examined the types of intellectualist (rationalist) ijtihad exegesis, namely rational axioms, intellectual proofs (rational arguments), theological, philosophical and scientific fundamentals and perceptions of practical intellect in the Manahej al-Bayan. It was concluded that, apart from philosophical and scientific principles, other types of intellectualist (rationalist) ijtihad interpretation have been proposed in the exegesis (Tafsir) of Manahj al-Bayan; Therefore, from the point of view of Ayatollah Maleki, the extent of the authority of the source intellect in the exegesis of the Qur'an includes all the mentioned types, except for philosophical and scientific fundamentals. The research method in this research is descriptive analysis.

Keywords


  1. بابایی، علی‌اکبر و دیگران، روش‌شناسی تفسیر قرآن، قم ـ تهران، پژوهشکده حوزه و دانشگاه ـ سمت، 1379 ش.
  2. جوادی آملی، عبداللّٰه، تسنیم تفسیر قرآن کریم، چاپ دوم، قم، اسراء، 1379 ش.
  3. همو، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، تحقیق احمد واعظی، چاپ سوم، قم، اسراء، 1387 ش.
  4. حکیمی، محمدرضا، مکتب تفکیک، چاپ نهم، قم، دلیل ما، 1384 ش.
  5. خدایاری، علینقی، نقد و بررسی مبانی و روش تفسیری مناهج البیان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه قم، 1379 ش.
  6. رشید رضا، محمد، تفسیر القرآن الحکیم الشهیر بتفسیر المنار، قاهره، دار المنار، 1373 ق.
  7. صدوق، محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی، علل الشرائع، نجف، المکتبة الحیدریه، 1382 ق.
  8. طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1417 ق.
  9. عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، تصحیح سیدهاشم رسولی محلاتی، قم، دار التفسیر، 1382 ق.
  10. عک، خالد عبدالرحمن، اصول التفسیر و قواعده، بیروت، دار النفائس، 1414 ق.
  11. کافی، عبدالحسین، «مفهوم عقل از دیدگاه دو شارح اصول کافی»، فصلنامه علوم حدیث، شماره 26، 1381 ش.
  12. کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1365 ش.
  13. مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهارŒ ، بیروت، مٶسسة الوفاء، 1404 ق.
  14. مظفر، محمدرضا، اصول الفقه، قم، اسماعیلیان، 1421 ق.
  15. همو، المنطق، تصحیح علی شیروانی، قم، دار العلم، 1379 ش.
  16. معرفت، محمدهادی، التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، مشهد، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، 1418 ق.
  17. ملکی میانجی، محمدباقر، ترجمه توحید الامامیه، ترجمه محمد بیابانی اسکویی و سیدبهلول سجادی، قم، نبأ، 1378 ش.
  18. همو، توحید الامامیه، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1415 ق.
  19. همو، مناهج البیان فی تفسیر القرآن، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1417 ق.